Karbonatların ana diyajenetik ortamları ve bu ortamlarda gelişen ana diyajenetik ürünler
Karbonatların ana diyajenezi
- Denizel,
- Meteorik,
- Yüzeyaltı.
gibi üç ana rejim veya bölgede meydana gelir.

Denizel bölge
Deniz tabanı ve çok sığ denizel yüzeyaltını içerir. Diyajenetik ortam burada deniz suyu sıcaklıkları ve normal tuzluluklardaki deniz suyu ile karakterizedir. Bu ortamdaki ana diyajenetik prosesler:
- Tortuların biyotürbasyonu,
- Delici organizmalar tarafından karbonatlı tanelerin değişikliğe uğratılması,
- Ilık su alanlarında tanelerin çimentolanmasını sonuçlar.
Meteorik bölge
Bu bölge tatlı su varlığıyla karakterize olur. Bu alan su tablasının üzerinde doymamış zonu (tortu gözenekleri su ile dolu değil) ve su altı freatik zonu veya suya doygun zonu içerir. Meteorik bölgedeki ana diyajenetik olaylar:
- Çözülme,
- Neomorfizma ve
- kalsit çimentolanmasıdır.
Yüzeyaltı bölge
Deniz tabanı üzerinde diyajenezin başlangıç safhasından sonra, ve olasılıkla meteorik bir bölgede, karbonat tortuları dereceli olarak gömülerek yüzey altı bölgede basınç artışlarına, daha yüksek sıcaklıklara ve değişen gözenek sıvılarına maruz kalabilir. Bu değişken koşullar altında karbonat tortuları:
- Fiziksel ve kimyasal sıkışma,
- Erime,
- Çimentolanma,
- Neomorfizma ve
- Yer değiştirme
gibi ilave kimyasal/mineralojik değişimlere uğrayabilir.
Diyajenezdeki iki ana süreç

En önemli iki diyajenetik süreç sıkıştırma ve taşlaşmadır. Bu süreçler kompleksi için kullanılan sıkıştırma dahil, gevşek bir tortunun katı bir tortul kayaya dönüştürülmesidir.
Diyajenez gözenekliliği ve geçirgenliği nasıl etkiler?
Kısaca açıklamak gerekirse, tane boyutunun gözenekliliği ve diyajenez olarak etkiler. Büyüklüğüne göre geçirgenliği etkiler; Çünkü kum ne kadar ince olursa geçirgenlik o kadar düşük olur. Bunun yanında ayrıca geçirgenlik, diyajenez yoluyla gözenekliliği ve dolaylı olarak etkiler. Düşük geçirgenlikten kaynaklanan yavaş sıvı akışlarının sementasyonu teşvik ettiğini öne sürmektedir; bu da hızlı akışlar süzdürmeyi destekler.
Diyajenez süreci nedir?
“Diyajenez” tortulaşmadan sonra ve metamorfizmadan önce ve tortulaşma ile ayrışma arasındaki tortul malzemeleri etkileyen fiziksel ve kimyasal süreçleri ifade eder. Diyajenetik işlemlerin, gözeneklilik ve taşlaşma derecesi gibi kaya özellikleri üzerindeki etkileri aşamalıdır.
Litofikasyon ve diyajenez arasındaki fark nedir?
Sıvılaşma kayaya (jeolojik olarak) sıkıştırma ve tortu sementasyon sırasında olduğu diyajenez tüm kimyasal, fiziksel ve biyolojik değişimler sediman sırasında ve sonrasında geçer (jeoloji). Sıvılaşma, ayrışma veya diğer yüzey değişiklikleri hariç tutulur.
Litotifikasyonun adımları nelerdir?

Litotifikasyon, yani tortul kayaçların oluşumu şu adımlara sahip;
1) önceden var olan kayaların ayrışması,
2) ayrışma ürünlerinin taşınması,
3) malzemenin çökelmesi, ardından
4) sıkıştırılması ve
5) tortunun bir kaya oluşturmak üzere sementasyonunun ürünüdür. Son iki adım litoifikasyon olarak adlandırılır.
Bir önceki yazımız olan Sındırgı - Kavaklıdüz'ün Jeolojisi başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.