Kayaçların ayrışmasına neden olan oksidasyon ve redüksiyon

Kayaçların kimyasal yolla ayrışmasına neden olan oksidasyon ve redüksiyon tanımlarını ve detaylı bilgileri şu şekilde açıklayabiliriz;

 

Oksidasyon

Çözünen madde ile element halindeki oksijenin  birleşmesi sonucu meydana gelir. Örnek olarak; Atmosferdeki kimyasal olarak aktif oksijen Fe ile reaksiyona girer ve demir okside olur (paslanır).

 

4 Fe   +    3 O₂   =    2 Fe₂O₃

Demir     Oksijen       Hematit 

 

Redüksiyon

Yükseltgenmenin tersine, elektron kazanma olayıdır. Toprakta gereğinden fazla su bulunduğu zaman, yeter derecede oksijen mevcut olamayacağı için, redüksiyon meydana gelir. Örnek olarak; Ferri oksidin Ferro okside dönüşmesi redüksiyona bir örnek olarak verilebilir.

 

2Fe₂O₃ – O₂  = 4Fe0

Ferri oksit        Ferro oksit

(Hematit)

 

İndirgeme ve yükseltgenme arasındaki fark nedir?

Oksidasyon, bir reaktan reaksiyon sırasında elektron kaybettiğinde meydana gelir. Redüksiyon, bir reaktan reaksiyon sırasında elektron kazandığında meydana gelir. Bu genellikle metaller asitle reaksiyona girdiğinde ortaya çıkar.

 

Oksidasyon (yükseltgen), bir molekül, atom veya iyon tarafından reaksiyon sırasında elektron kaybıdır. Oksidasyon oluşan yükseltgenmiş bir molekül, atom veya iyon durumu artar. Tersi süreç, redüksiyon (indirgenme) olarak adlandırılır ve bu, elektron kazancı olduğunda veya bir atomun, molekülün veya iyonun oksidasyon durumu azaldığında meydana gelir.

 

Redüksiyon (indirgeme), iki kimyasal arasındaki reaksiyona katılan atomlardan birinin elektron kazanmasını içeren kimyasal bir reaksiyondur. Terim, elektron kazanan elementin oksidasyon durumu düştüğü için elektronları kabul eden elementi ifade eder.

 

Elementlerin Oksidasyon Sayıları Atama Kuralları

Kural 1: Serbest (birleşmemiş) halindeki bir elementin yükseltgenme sayısı sıfırdır. Örneğin, Al (s) veya Zn (s).

Kural 2: Bir tek atomlu (tek atomlu) iyonun yükseltgenme sayısı, iyon üzerindeki yük ile aynıdır.

Kural 3: Nötr bir bileşikteki tüm yükseltgenme sayılarının toplamı sıfırdır.

 

Oksidasyon sayılarının bulunması

Oksidasyon sayısı serbest elemanının her zaman 0 oksidasyon sayısı tek atomlu bir iyonun iyonunun yükü eşittir. Yükseltgenme sayısı H + 1, ancak -1 az elektronegatif elemanları ile bir araya getirildiğinde de meydana gelir. Yükseltgenme sayısı bileşiklerinde O -2 genellikle, ancak -1 peroksitlerde oluşturur.

 

Elektron cinsinden indirgeme (redüksiyon)

Oksidasyon, elektron kaybı ve oksijen kazanımı veya hidrojen kaybıdır. İndirgeme, elektron kazancı, oksijen kaybı veya kazanç veya hidrojendir.

 

Demirin neden sadece 2+ ve 3+ oksidasyon durumu vardır?

Neden demir hem a + 2 hem de a + 3 oksidasyon durumu oluşturabilir? Her ikisi de demir için temel durum olarak, elektron konfigürasyonundan daha iyi kararlılık sağlayacaktır. İyonlar, temel durum olarak atomlarından daha iyi bir kararlılık sağladıkları için oluşur. Ancak ille de mükemmel kararlılık göstermezler. İki demir iyonunun her ikisi de parçacığa daha iyi stabilite sağlar.

 

So2’deki S’nin yükseltgenme durumu nedir?

Sülfür sahip +4 oksidasyon durumunda, kükürt dioksit, indirgeyici bir ajandır. Bu sebeple S’nin yükseltgenme durumu +4‘tür.

 

Çinko (Zn) neden yalnızca 2+ iyon oluşturur?

Dördüncü (ve en dıştaki) elektron kabuğunda, Çinko (ZN), kapalı bir n=3 kabuğuna gelmeden önce yalnızca iki elektrona sahiptir. Kapalı kabuk olan elektron değişiklikler de 4s2 kabuğunda olur, böylece çok kararlı. Dördüncü kabuk üzerindeki tüm elektronları kaybetmek olur anlamına gelerek, Zn kaybederek iki yapar, negatif yükler iyon Zn + 2 olur.

 

Katyon ve anyon nedir?

Pek çok iyonun elektronik konfigürasyonu, periyodik tablodaki kendilerine en yakın soy gazın konfigürasyonudur. Bir anyon, bir veya daha fazla elektron kazanarak negatif bir yük elde eden bir iyondur. Bir katyon, bir pozitif yük kazanma, bir veya daha fazla elektron kaybetmiş bir iyondur.

Bir önceki yazımız olan Toprak Özelliklerinin Tanımlanması başlıklı makalemizde toprak derinliği, toprak özellikleri ve toprak özelliklerinin tanımlanması hakkında bilgiler verilmektedir.