JeoGenc.NET – Jeoloji Mühendisliği Dersleri
Konglomeraları bileşim ve dokusal özelliklere göre sınıflama
Konglomera, genellikle silis, kalsit veya demir oksit ile bir arada tutulan (çimentolanan) yuvarlak çakıl ve kumdan oluşan tortul bir kayadır. Konglomera, genellikle nehir yataklarında oluşan iri taneli bir kayadır.
| İsim | Konglomera |
|---|---|
| Doku | Kırıntılı ; İri taneli (2-64 mm) |
| Kompozisyon | Kuvars , Feldispat |
| Renk | Kahverengiye |
| Çeşitli | İnce ila orta taneli bir matriste yuvarlak; Olgunlaşmamış |
Konglomeraları bileşimsel özelliklerine göre sınıflama
Kaynak kayaçlara ve çökelme koşullarına bağlı olarak bir konglomera içerisinde magmatik, metamorfik veya tortul kayaçların her çeşidi bulunabilir. Bazı konglomeraları sadece duraylı ve dayanıklı parçalardan oluşur (örneğin Kuvarsit, çört, damar kuvarsı vs.). Yalnızca tek bir çakıl türünden oluşan duraylı konglomeralar oligomikt konglomera olarak adlandırılır. Değişik türden tane içeren konglomeralar polimikt konglomera olarak adlandırılır. Duraysız ve/veya aşırı duraysız tanelerin (örneğin, bazalt, kireçtaşı, şeyl ve fillit gibi) karışımından oluşan polimikt konglomeralar petromikt konglomera olarak adlandırılır.
Konglomeraları dokusal özelliklerine göre sınıflama
Çakıl boyu taneleri çok bol olan ve birbirine dokanak oluşturan epiklastik konglomeralar tane destekli, taneleri birbirleriyle dokanak oluşturmayan, kumlu-çamurlu bir matriks tarafından desteklenen ve tanece fakir olan konglomeralara da matriks destekli konglomera olarak adlandırılır.
Konglomera özellikleri nelerdir?
Temel özelliği, bir matris içinde bağlanmış, kolayca görülebilen, yuvarlatılmış klastların varlığıdır. Tokalar dokunulduğunda pürüzsüz hissetme eğilimindedir, ancak matris pürüzlü veya pürüzsüz olabilir. Sertlik ve renk arasında kaya oldukça değişkendir.
Konglomera ve breş arasındaki fark nedir?
Bir konglomera yuvarlak kıvrımlara sahipken, breşin köşeli kıvrımları vardır. Su taşımacılığı büyük parçaların etrafını hızlıca yuvarladığından, breşler normalde minimum taşınmayı gösterir. Genellikle kayalıklar boyunca kaya düşmesi ve erozyon akışı birikintileri olarak ve faylar boyunca veya mağaraların çöktüğü yerlerde yeraltında oluşurlar.
En küçük tane boyutu hangisidir?
En küçük tane boyutuna sahip silt, boyutu 0.625 mm ile 0.0039 mm arasında değişen bir tortu tanesidir. Çamur, en küçük tane boyutudur ve kil olarak da bilinir.
Farklı tortu boyutları nelerdir?
| Parçacık Adı | Size Range | Gevşek Tortu |
|---|---|---|
| çakıl | 2 – 64 mm | Çakıl |
| Kum | 1/16 – 2 mm | Kum |
| Silt | 1/256 – 1/16 mm | Silt |
| Kil | <1/256 mm | Kil |
En büyük tane boyutu hangisidir?
Tortul kayaçlar, bu çökeltiler biriktiğinde ve taşlandığında oluşur ve tanelerinin boyutuna göre sınıflandırılabilir.
- Çakıl, 2 mm’den büyük taneli iri kayalar oluşturur.
- Kum, tahmin edebileceğiniz gibi, kumtaşı oluşturur.
- Silt, 1/16 mm ile 1/256 mm arasında parçalara sahip ince taneli silttaşı oluşturur.
Plaj çakıl taşı kaç yaşında?
Dolayısıyla, bazı yerlerde çakıl taşları oluşturan kayalar 3 milyar yıldan daha eski olabilir, ancak gerçek çakıl taşları muhtemelen sadece birkaç bindir. Tuğlaların yuvarlatıldığı herhangi bir kıyı şeridinde görebileceğiniz gibi, dere taşımacılığının yuvarlak çakıl taşlarına ulaşması yalnızca birkaç yıl alır.
Kaya ile çakıl taşı arasındaki fark nedir?
Çakıl taşı, özellikle suyun etkisiyle yuvarlanan küçük bir taş anlamına gelirken; kaya, yer kabuğunun önemli bir bölümünü oluşturan, doğal olarak oluşan katı mineral madde toplamı anlamına gelir.
Bir önceki yazımız olan Delta Oluşumu ve Gelişimi Hakkında Bilgiler başlıklı makalemizi de okumanızı öneririz.
