Bu sorular ve cevapları, Mineraloji dersinin konusu olan silikat grubu mineraller hakkında sınavlara hazırlık için faydalı olabilir. Soruların kapsamı, dersin temel kavramlarını ve konularını kapsayacak şekilde hazırlanmıştır. Soru sayısı 32 olup test ve yazılı (klasik) karışık şekilde hazırlanmıştır. Yazılı (klasik) soru sayısı 10 olup, test soru sayısı 22’dir.
Jeoloji Dersi
Mineraloji
Silikat Grubu Mineraller
Yazılı (Klasik) ve Test Karışık
Soru sayısı ve Zorluk Seviyesi
32 adet soru – cevap şeklinde. Zorluk seviyesi: orta-ileri düzey.
1. Silikatın kimyasal formülü nedir?
Cevap: Silikatların kimyasal formülü, SiO2’dir.
2. Silikatlar, kayaların ana bileşenleridir. Silikatın kayalardaki oranı nedir?
Cevap: Silikatın kayalardaki oranı yaklaşık %95’tir.
3. Silikatlar, farklı kristal yapıları sergiler. Silikatların kristal yapıları nelerdir?
Cevap: Silikatların kristal yapıları, dört ana gruba ayrılabilir:
- Tek bir silikon ve oksijen atomundan oluşan en basit silikattır.
- İki silikon ve iki oksijen atomundan oluşan bir silikattır.
- Üç silikon ve üç oksijen atomundan oluşan bir silikattır.
- Dört silikon ve dört oksijen atomundan oluşan bir silikattır.
4. Silikatlar, farklı mineral türleri oluşturur. Silikatların bazı yaygın mineral türleri nelerdir?
Cevap: Silikatların bazı yaygın mineral türleri şunlardır:
Kuvars: Kuvars, en yaygın silikat mineralidir.
Feldispat: Feldispat, kayaların ana bileşenlerinden biridir.
Piroksen: Piroksen, mafik ve ultramafik kayaların ana bileşenlerinden biridir.
Amfibol: Amfibol, mafik ve ultramafik kayaların ana bileşenlerinden biridir.
Mika: Mika, metamorfik kayaların ana bileşenlerinden biridir.
5. Silikatlar, farklı fiziksel ve kimyasal özelliklere sahiptir. Silikatın bazı yaygın fiziksel ve kimyasal özellikleri nelerdir?
Cevap: Silikatın bazı yaygın fiziksel ve kimyasal özellikleri şunlardır:
Fiziksel özellikler:
- Sertlik: Silikatların sertliği değişkendir. Kuvars, en sert silikattır, Mohs ölçeğinde 7’lik bir sertliğe sahiptir.
- Özgül ağırlık: Silikatların özgül ağırlığı da değişkendir. Kuvars, özgül ağırlığı 2,65 olan en yoğun silikattır.
- Renk: Silikatların rengi değişkendir. Kuvars, renksizdir, ancak diğer silikatlar farklı renklerde olabilir.
Kimyasal özellikler:
- Asit reaksiyonu: Silikatlar genellikle asitlere karşı dirençlidir. Ancak, bazı silikatlar, örneğin feldispatlar, asitlerle reaksiyona girebilir.
- Baz reaksiyonu: Silikatlar genellikle bazlara karşı dirençlidir. Ancak, bazı silikatlar, örneğin kuvars, bazlarla reaksiyona girebilir.
6. Silikatlar, endüstride çeşitli uygulamalara sahiptir. Silikatların bazı yaygın endüstriyel uygulamaları nelerdir?
Cevap: Silikatların bazı yaygın endüstriyel uygulamaları şunlardır:
- İnşaat: Silikatlar, beton, çimento ve cam gibi inşaat malzemelerinde kullanılır.
- Cam: Silikatlar, camın ana bileşenleridir.
- Seramik: Silikatlar, seramiklerin ana bileşenleridir.
- Pigment: Silikatlar, boyalarda pigment olarak kullanılır.
7. Silikatlar, çevrede önemli bir rol oynar. Silikatların çevredeki bazı önemli rolleri nelerdir?
Cevap: Silikatlar, çevrede önemli bir rol oynar. Silikatlar, toprakların ana bileşenleridir ve bitki büyümesi için gereklidir. Silikatlar ayrıca suyun filtrasyonunda ve temizlenmesinde rol oynar.
8. Silikatlar, kristal yapılarına göre nasıl sınıflandırılır?
Cevap: Silikatlar, kristal yapılarına göre dört ana gruba ayrılabilir:
- Tek silikatlar: Tek silikatların kristal yapılarında, her bir silikon atomu dört oksijen atomuna bağlanır.
- Dolaylı silikatlar: Dolaylı silikatların kristal yapılarında, her bir silikon atomu dört oksijen atomuna bağlanır, ancak bu oksijen atomlarının bazıları başka silikon atomlarına bağlanmaz.
- Doğrudan silikatlar: Doğrudan silikatların kristal yapılarında, her bir silikon atomu dört oksijen atomuna bağlanır, ancak bu oksijen atomlarının hepsi başka silikon atomlarına bağlanır.
- Dörtlü silikatlar: Dörtlü silikatların kristal yapılarında, her bir silikon atomu dört oksijen atomuna bağlanır, ancak bu oksijen atomlarının hepsi başka silikon atomlarına bağlanır.
9. Tek silikatlar, dolaylı silikatlar, doğrudan silikatlar ve dörtlü silikatlara örnekler veriniz.
Cevap:
- Tek silikatlara örnek olarak kuvars, tridimit ve cristobalit verilebilir.
- Dolaylı silikatlara örnek olarak beril, turmalin ve olivin verilebilir.
- Doğrudan silikatlara örnek olarak feldispatlar, piroksenler ve amfiboller verilebilir.
- Dörtlü silikatlara örnek olarak mikalar, kloritler ve zeolitler verilebilir.
10. Silikatların kristal yapılarında, silikon ve oksijen atomları arasında oluşan bağ türü nedir?
Cevap: Silikatların kristal yapılarında, silikon ve oksijen atomları arasında oluşan bağ türü kovalent bağdır.
11. Aşağıdaki minerallerden hangisi bir tek silikattır?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: A
12. Aşağıdaki minerallerden hangisi bir doğrudan silikattır?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: B
13. Aşağıdaki minerallerden hangisi bir dörtlü silikattır?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Mika
Cevap: D
14. Aşağıdaki minerallerden hangisi silikat zincirleri içerir?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: D
15. Aşağıdaki minerallerden hangisi silikat şebekeleri içerir?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: B
16. Aşağıdaki minerallerden hangisi silikat halkaları içerir?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Mika
Cevap: A
17. Aşağıdaki minerallerden hangisi en sert silikattır?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: A
18. Aşağıdaki minerallerden hangisi en yoğun silikattır?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: C
19. Aşağıdaki minerallerden hangisi en yaygın silikattır?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: A
20. Aşağıdaki minerallerden hangisi kayaların ana bileşenlerinden biridir?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: B
21. Aşağıdaki minerallerden hangisi camın ana bileşenlerinden biridir?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: A
22. Aşağıdaki minerallerden hangisi seramiklerin ana bileşenlerinden biridir?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: B
23. Aşağıdaki minerallerden hangisi asitlere karşı dirençlidir?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: A
24. Aşağıdaki minerallerden hangisi bazlara karşı dirençlidir?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: A
25. Aşağıdaki minerallerden hangisi su ile reaksiyona girer?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: B
26. Aşağıdaki minerallerden hangisi oksijenle reaksiyona girer?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: B
27. Aşağıdaki minerallerden hangisi elektrik akımını iletir?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: A
28. Aşağıdaki minerallerden hangisi manyetiktir?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: C
29. Aşağıdaki minerallerden hangisi yarı iletkendir?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: A
30. Aşağıdaki minerallerden hangisi gözlük camlarında kullanılır?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: A
31. Aşağıdaki minerallerden hangisi elektrikli seramiklerde kullanılır?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: B
32. Aşağıdaki minerallerden hangisi gübrelerde kullanılır?
A. Kuvars
B. Feldispat
C. Piroksen
D. Amfibol
Cevap: B