Magma oluştuğundaki bileşimi, minerallerin kristallenmesi ve yerçekimsel oturması ile fiziksel ayrımını kapsayan kristal çökmesi ile değişir. Bowen tepkime serisinin süreksiz kolunda ilk oluşan ferromagnezyen silikatı olan olivin geriye kalan magmanınkinden daha büyük bir yoğunluğa sahiptir ve bu yüzden ergiyikte çökme eğilimindedir. Bu nedenle geriye kalan ergiyik, demir ve magnezyumu içeren mineraller kristallendiğinde, bu elementler ortadan kalktığından, silis, sodyum ve potasyum açısından göree zenginleşir.
Magmalarda kristal çökmesi gerçekleşmesine karşın bunu çok daha fazla felsik magma ortaya çıkaran bir ölçekte yapamaz. Sil adlı bazı kalın, tabakamsı, sokumlu magmatik kütlelerde tepkime serisinde ilk oluşan mineraller gerçekte konsantre haldedir. Bu kütlelerin alt kısımları daha az mafik olan üstteki kısımlardan daha çok olivin ve piroksen içerir. Kristal çökmesi bu kütlelerde başlangıçtaki mafik magmadan daha az felsik magma çıkarır.
Felsik magma büyük bir oranda mafik magmadan gelebilmiş olsaydı felsik magmadan çok daha fazla mafik magma olacaktı. Belli hacimde graniti (felsik magmatik bir kayaç) meydana getirecek kristal çökmesi için mafik magmanın başlangıçta olduğundan yaklaşık 10 kat daha fazla bulunması gerekir. Bu böyle olsaydı mafik sokulumlu magmatik kayaçlar felsik olanlardan çok daha yaygın olurdu. Bununla birlikte tersi durum olsaydı kristal çökmesinden farklı mekanizmaların geniş hacimli felsik magmayı açıklaması gerekirdi.
Mafik okyanus kabuğu ile kıta kenarlarının silis açısından zengin çökellerinin yitim sırasında kısmi egimesi ile kaynak kayaçtan silisçe daha zengin olan magma ortaya çıkar. Bundan başka kıtasal kabuk boyuna yükselen magma bazı felsik malzemeleri içine alarak silisçe zenginleşmiş hale gelir.
Magmanın bileşimi magmanın önceden var olan yan kayaçla tepkimeye girdiği bir süreç olan özümseme ile değişir. Volkanik bir kanalın ya da magma odasının duvarları tabi ki 1300 °C’yi aşan sıcaklıklara ulaşan komşu magma tarafında ısıtılır. Bu şekilde bu kayaçların bir kısmı ergime sıcaklıklarının magmanın ergime sıcaklığından daha düşük olması şartıyla kısmen ya da tümüyle ergir. Özümsenen kayaçlar nadiren magma ile aynı bileşime sahip olduğundan magmanın bileşimi değişir.
Magmatik kayaçlarda tümüyle ergimemiş kayaç parçaları olan kapanımların bolca bulunması özümsemenin gerçekleştiğini kanıtlar. Magma önceden var olan çatlaklardan geçtikçe yan kayaçtan birçok kapanım da içine kamalanır. Özümsemenin olduğundan kimsenin şüphesi olmamakla birlikte magmanın ham bileşimine olan etkisi az olmalıdır. Nedeni, ergitme ısısının magmanın kendisinden gelmesi ve bunun magmayı soğutma etkisinin olmasıdır. Magma yalnızca az miktarda bir kayacı özümseyebilir ve o miktarda magmada önemli bir bileşimsel değişiklik yaratmaz.
Mafik magmadan önemli oranda felsik magma ortaya çıkması tek başına ne kristal çökmesi ne de özümseme ile açıklanamaz. Her iki süreç aynı zamanda işlerlik gösterdiğinde tek bir sürecin tek başına etkilediğinden daha büyük değişimlere yol açabilir. Bazı jeologlar okyanusal litosferin kıtasal litosferin altına daldığı yerde oluşan ortaç magmanın bu yolla doluştuğunu düşünür.
Bir yanardağın farklı bileşimlerle lav pürmesi magmaların da farklı bileşimlerde olduğunu gösterir. Bu magmaların bir kısmının bir başkasıyla dokanak yapıp karışması olası görünür. Böyle olduğunda magma karışmasından ileri gelen magma bileşiminin ana magmaların dönüşmüş bir biçimi olmasını bekleriz. Yüzeye çıkan mafik magmanın yaklaşık aynı hacimde felsik magmayla karıştığını varsayın. Yeni oluşan magma daha ortaç bir bileşimdedir.