JeoGenc.NET – Jeoloji Mühendisliği Dersleri
Tüfler, Türkiye’nin batısında Foça ve İzmir çevresinde geniş yayılım sunar. Tüfler genellikle pümeks dokusuna sahiptir. Foça yöresinde ve Ege Bölgesi’nin farklı yerlerinde mevcut ana mühendislik yapıları tüfler üzerinde yer almaktadır. Tüfler genellikle dayanım açısından sert zemin-zayıf kaya sınırındadırlar.
Ayrıca, yüzeysel koşullarda ve atmosferik etkilerle de dağılabilmektedirler. Bu açıdan tüfler, ayrışmış ve boşluklu yapıya sahip olup mühendislik uygulamalarında sorunlu malzemeler olmuşlardır. Gözlemsel olarak ayrışma derecesi tayinlerinin uygulanabilirliğini kontrol etmek için; ayrışma derecesi belirlenmiş örnekler üzerinde sonradan aşağıda takip edilen araştırmalar yapılmıştır.
a) Kaya örneklerinin petrografik incelemesi yapılmış farklı ayrışma derecelerindeki tüflerin mineral bileşim tabloları hazırlanmıştır.
b) Ana elementler ve oksitlerin yüzde oranları kimyasal analiz çalışmaları ve x-ray difraksiyon çalışmaları ile belirlenmiştir.
c) Farklı ayrışma derecesindeki tüflerin mühendislik özellikleri ve P-Dalga hızları belirlenmiştir
Dış olaylar genel olarak yükseltileri aşındırıp, aşınan malzemeyi çukurluklara dolduracak; yani engebeleri ortadan kaldıracak doğrultuda etkilidir. İç olaylar grubundan magmatik ve tektonik olaylar ise, doğrudan doğruya yeni engebeler, özellikle yeni yükseltiler, oluşturacak şekilde etkili olurlar.
Birim içindeki tüfler volkanik breşlerle ardalanmalı olarak bulunmaktadır. Formasyon volkano-tortul birimlerden sonra kuzeye doğru andezitlere ve tüfit ara katkılı piroklastitlere geçiş göstermektedir. Bazik lav ve tüfler ise koyu siyah, koyu gri, yer yer kırmızımsı ve yeşilimsi siyah renklidir. Bazı bölgelerde yüzeysel ayrışmanın yoğun oluşu nedeniyle yoğun hematitleşme ve killeşme gösterirler. Bu bölgelerde yumuşak dokulu ve kırmızımsı renklidirler.
Bir önceki yazımız olan Burdur Karaçal Barajı başlıklı makalemizde burdur karaçal barajı, dipsavak ve dolusavak hakkında bilgiler verilmektedir.
