Son Konular
mineral kristali
Sol :Tanzanit kristallerinin havası! Tanzanya, Arusha Bölgesi'nden Sağ : İnsan yapımı Bizmut kristali

Mineral Kristalleri

, kendini oluşturan atomlarının, halit minerallerindeki gibi düzenli, üç boyutlu bir çatıda dizildiği kristalin katılardır. Boşluktaki gibi ideal koşullar altında gelişerek düzlemsel koşullar altında kristalleri gelişerek düzlemsel yüzeyler (kristal yüzleri), keskin köşelere ve düz kenerlara sahip mükemmel kristaller oluşturur.

Bir başka deyişle düzgün geometrik şekilli iyi oluşmuş bir mineral kristali, düzenli bir iç atomik yapının dışa yansımasıdır. Tüm katı maddeler, kristal yapılı değildir, örneğin doğal ve yapay cam, düzenli atom diziliminden yoksundur ve “şekilsiz” anlamına gelen amorf olarak adlandırılır.

 

mineral kristali
Sol: Tanzanit kristallerinin görünümü Tanzanya, Arusha Bölgesi'nden Sağ: İnsan yapımı Bizmut kristalinin görünümü

 

Bir önceki paragrafta kristalin ve kristal terimlerini kullandık. Atomların düzenli iç yapıda çatıya sahip olduğu bir katı için Kristalin kullanılırken kristal, düzlemsel yüzeylere (kristal yüzleri), keskin köşelere ve düz kenarlara sahip bir geometrik şekildir. Bu yüzden kristal, kristalin bir yapının dışa vurumudur.

 

Kristalin katılar olan mineraller her zaman iyi oluşmuş kristaller ortaya çıkarmaz. Kristallerin oluşması, tek tek kristallerin görünmediği ya da kolaylıkla ayırt edildiği birbirine geçen bir bütün oluşturacak tarzda yakın gelişmelerinden kaynaklanır.

 

Sonuçta mineral kütlelerinin gerçekten kristalin olduğunu nasıl biliyoruz? Mineral kristalleri ya da kristalin kütleler boyunca yayılan X ı huzmeleri ve ışık, öngörülebilen bri tarzda davranarak düzenli iç yapının kanıtlarını sunar. Belirgin kristalleri olmayan minerallerin gerçekten kristalin olduğunu belirleyebilmenin bir başka şekli minerallerin düz, yakın boşluklu düzlemler boyunca yinelenen ya da ayrılma özelliği olan dilinmlerdir. Tüm minerallerin düzlemleri olmasa da bir çoğunun vardır. Böylesi bir düzgünlük ayrılmanın kesinlikle iç yapıyla denetlendiğini gösterir.

 

1669 yılında Danimarkalı bilim adamı olan Nicolas Steno farklı kuvars örneklerindeki eşdeğer kristal yüzeylerinin kesişim açılarının aynı olduğunu belirledi. O zamandan beri bu yüzeyler arası açıların değişmezliği yasası boyutlarına, şekillerine, yaşlarına ve coğrafi konumlarına bakılmaksızın diğer pek çok minerallerde de kanıtlanmıştır.

 

Steno, mineral kristallerinin çok küçük, benzer yapı bloklarından yapıldığını ve bu yapı bloklarının diziliminin mineral kristallerinin dış şeklini belirlediğini vurguladı. Kısaca Steno'nun minerallerin dış görünüşünün kristalin iç yapısından kaynaklandığını ortaya atmış ve bu daha sonra kanıtlanmıştır.

Bir önceki yazımız olan Mineraller Nerede ve Nasıl Oluşur? başlıklı makalemizde , ve hakkında bilgiler verilmektedir.

Hakkında Servet Uludağ

Lisans Eğitimi : Karadeniz Teknik Üniversitesi - Jeoloji Mühendisliği Yüksek Lisans Eğitimi : Çukurova Üniversitesi - İş Güvenliği İrtibat & Mail : uludag@servet.org mail adreslerinden soru / sorun, öneri veya telif haklarıyla ilgili ulaşabilirsiniz. En kısa sürede sizlere ulaşacağım.
%d blogcu bunu beğendi: