Metamorfizma Nerede Gerçekleşir

Kayaçların, diyajenez ve alterasyon dışında, oluşum ortamları ve koşullarından da farklı koşullara (buna örnek olarak sıcaklık, basınç ve tektonizma verilebilir) maruz kaldıklarında uğradıkları yapısal ve dokusal değişimlere metamorfizma deniz.

Metamorfizma da, kayacın toplam kimyasal bileşimi değişmez, fakat rekristalizasyon, neomineralizasyon ve ornatma gibi süreçlerle, mineral türleri ve formları değişir. Bunun anlamı, metamorfizma olayı ile, minerallerin kristalografik sistemleri değişebilir; toplam kimyasal bileşimde bulunmak kaydı ile yeni mineraller meydana gelebilir.

Metamorfizma çoğunlukla  üç yerleşimden birinde gerçekleşir:

1. Bir kayaç, bir magma kütlesinin yakınındaysa, ya da onunla temas halindeyse kontak metamorfizma oluşur. Burada değişimler başlıca eriyik malzemenin yüksek sıcaklığından kaynaklanır. Aslında bu yan kayaçların bir tür ‘pişirilmesidir’.

 

2. En az yaygın metamorfizma türü fay zonları boyunca oluşandır ve kataklastik metamorfizma olarak bilinir. Burada fayın iki yanındaki bloklar birbirlerine göre hareket ederken kayaçlar kırılıp ufalanır.

 

3. Dağ oluşumu sırasında, büyük miktardaki kayaç kütleleri sıcaklığa ve yönlü basınçlara maruz kalırlar.

Büyük ölçekli deformasyonla ilgili bu süreçle ilgili olarak bölgesel metamorfizma gelişir. Bu sürecin nihai ürünü çok geniş yayılıma sahip metamorfik kayaçlardır.

 

Metamorfizma sırasında kayaçlar, mineral bileşimlerini, dokularını ya da her ikisini birden değiştiren ve böylece yeni kayaçlar oluşturacak yeterlilikte ısı, basınç ve akışkan etkinliği altına girerler. Bu dönüşümler kayacın ergime sıcaklığının altında gerçekleşir; aksi takdirde magmatik bir kayaç olur.

Bir önceki yazımız olan Metamorfizma Türleri Nedir? Yersel ve Bölgesel Metamorfizma başlıklı makalemizde bölgesel metamorfizma, metamorfizma türleri ve metamorfizmanın türleri nelerdir hakkında bilgiler verilmektedir.