JeoGenc.NET – Jeoloji Mühendisliği Dersleri
Dalgaların yayındıkları ortamların özelliklerine göre belirli kaynak ve alıcı arasında izledikleri yolların geometrisini belirleyen kurallar şu şekilde özetlenebilir.
Herhangi bir enerji noktasından yayılan dalgalar, suya atılan taşın yarattığı dalgalar gibi genişleyen küreler biçimindedir. Küreyi oluşturan yüzeylere dalga önü denir ve dalga önlerini oluşturan her nokta, yani bir enerji kaynağı gibi davranır.
Huygens kuralı olarak bilinen bu yayınım özelliğine göre, belirli zaman için herhangi bir dalga önü geometrisinin bilinmesi halinde daha sonra oluşacak dalga yönleri geometrileri belirlenebilir. Bu belirleme dalga önünün her noktasının enerji kaynağı olarak ön görülerek her noktadan yayılan küresel dalgaların zarfları çizilerek yapılır. Noktaların kullanılan dalga önü şimdiki zamanı gösterirse, eğrilik yarı çapı küçük olan dalga önü geçmiş zamanı, eğrilik yarı çapı büyü olan dalga önü gelecek zamanı gösterir.
Huygens kuralına göre genişleyen dalga cepheleri oluşurken dalga, iki nokta arasını en kısa zamanda gidebileceği yörüngeyi izler. Bu özellik fermat kuralıdır.
Bir önceki yazımız olan Sismik Dalga Yayılımı başlıklı makalemizde elastik dalgalar, portikülün ve sismik dalgalar hakkında bilgiler verilmektedir.
